Πώς είναι δυνατόν να γίνει λατομείο πάνω στις αρχαίες φρυκτωρίες;

Ο αρχαιολόγος Ν. Παναγιωτάκης, που ερευνά την περιοχή του Σαμπά, μιλά για τη σπουδαιότητα των ευρημάτων

Σε μια περιοχή που αναπτύσσεται το αρχαιότερο επικοινωνιακό σύστημα στον κόσμο, που είναι οι μινωικές φρυκτωρίες, σχεδιάζεται η κατασκευή του λατομείου, στον Σαμπά, γεγονός που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στους δήμους Θραψανού και Επισκοπής.

Ο άνθρωπος που έχει κυριολεκτικά αφιερώσει τη ζωή του για την ανάδειξη όλου αυτού του μοναδικού θησαυρού, ο οποίος αναμφίβολα είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα της αρχαιότητας, παρακολουθεί πικραμένος και οργισμένος τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται τα πράγματα, τονίζοντας ότι είναι τραγικό η Μονή Αγκαράθου, όχι απλώς να διαθέτει το χώρο της αλλά να αγωνίζεται για τη δημιουργία λατομείου. Ο αρχαιολόγος Νίκος Παναγιωτάκης, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει μια μοναδικής σπουδαιότητας αρχαιολογική έρευνα αναγνωρισμένη διεθνώς, μιλά στην «Π» για την κορυφαία σημασία των ευρημάτων της περιοχής, που φαίνεται ότι κάποιοι είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν στο βωμό του εύκολου κέρδους….

Όπως εξηγεί οι μινωικές φρυκτωρίες, (ή σωροί στη λαϊκή γλώσσα), ήταν ένα σύστημα μετάδοσης σημάτων, κυρίως με φωτιές, ή με καπνούς ή με χειρονομίες, με τα οποία επικοινωνούσαν οι αρχαίοι για να συνεννοηθούν μεταξύ τους και για να μεταφέρουν μηνύματα από τη μια περιοχή στην άλλη μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

Η κάθε φρυκτωρία είχε το σχήμα ελικοειδούς κώνου με διάμετρο βάσης 15 έως 47 μέτρα και ύψος 3 έως 8. Αποτελείτο από χώμα και ημικυκλικά τοιχάρια ανά 70 πόντους .

Χτίζονταν σε πολύ ψηλά σημεία, σε μακρινές και κοντινές αποστάσεις με πολύ μεγάλη πυκνότητα αλλά και σε αρχαία μονοπάτια και οι αρχαίοι τις χρησιμοποιούσαν σαν ένα τεράστιο πλέγμα μετάδοσης σημάτων, που κάλυπτε όλη την Κρήτη. Στον σημερινό κόσμο, με τα μέσα που διαθέτουμε, η επικοινωνία μπορεί να γίνει άμεσα από χώρα σε χώρα. Οι Μινωίτες είναι ο πρώτος λαός που επένδυσε τόσο πολύ στην επικοινωνία σε συνδυασμό με την άμυνα».

Τα είδη των φρυκτωριών

Ο αρχαιολόγος κ.Παναγιωτάκης εξηγεί ότι «έχουμε δύο ειδών μινωικές φρυκτωρίες. Αυτές που βρίσκονται στις κορυφές λόφων και στις κορυφογραμμές και είναι οι μεγαλύτερες σε έκταση, φτάνουν περίπου το 1,5 στρέμμα, όπως η φρυκτωρία που ονομάζεται "ο Σωρός του Παντελή". Το δεύτερο είδος είναι οι Σωροί που βρίσκονται πάνω στα μινωικά μονοπάτια και τα ορίζουν έχοντας έκταση γύρω στο ένα στρέμμα».

Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο έργο της μινωικής περιόδου για τον έλεγχο των σημαντικών δρόμων, όπου γινόταν η διακίνηση προϊόντων από την ενδοχώρα προς τα ανάκτορα της Κνωσού και των Μαλίων, αλλά και των ακτών, σημείων στρατηγικής σημασίας για τους Μινωίτες.

Η ογκομέτρηση που πραγματοποιήσαμε στον Σωρό του Παντελή έδειξε πως η συγκεκριμένη φρυκτωρία περιέχει 5,5 περίπου χιλιάδες κυβικά μέτρα χώματος και πετρών. Αυτό σημαίνει πως η κατασκευή μιας μινωικής φρυκτωρίας ήταν ένας κατασκευαστικός άθλος. Διότι δεν είναι μόνο η τοποθέτησή τους στα βουνά, όπου ξέρουμε πόσο δύσκολα γίνεται η μεταφορά οποιουδήποτε υλικού εκεί. Είναι και οι καιρικές συνθήκες, που το χειμώνα στα βουνά είναι επώδυνες».

Η απόφαση του συμβουλίου Θραψανού

Μετά από μια θυελλώδη συνεδρίαση το δημοτικό συμβούλιο Θραψανού, μετά από αίτημα της επιτροπής αγώνα των κατοίκων της Πεδιάδας, εξέτασε την υπόθεση της κατασκευής λατομείου, λαμβάνοντας μια απόφαση που έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις.

Στην απόφαση του ξεκαθαρίζεται ότι το Σώμα «συμφωνεί με την πρόταση του δημάρχου που έχει καταθέσει στην αρμόδια επιτροπή καθορισμού λατομικών ζωνών της νομαρχίας Ηρακλείου για τη δημιουργία λατομείου στο δημοτικό διαμέρισμα Σαμπά, αρκεί βέβαια να τηρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις.

Δεν έχει αντίρρηση να δημιουργηθεί νέο λατομείο στο δημοτικό διαμέρισμα Σαμπά, που έχει ζητήσει η Ιερά Μονή Αγκαράθου σε ιδιοκτήτη της έκτασης της με την προϋπόθεση όμως να κλείσει το υφιστάμενο λατομείο που βρίσκεται στο δημοτικό διαμέρισμα των Ζωφόρων και να αποκατασταθεί ο χώρος που καταλαμβάνει».

Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των μελών της επιτροπής, που καταγγέλλει ότι το συμβούλιο συγκλήθηκε ενώ δεν ειδοποιήθηκαν στο σύνολο τους, και ξεκαθαρίζουν ότι είναι αδιανόητο η αυτοδιοίκηση που θα πρέπει να πρωτοστατεί στη μάχη της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας, της ιστορίας και του φυσικού περιβάλλοντος, να λαμβάνει τέτοιες αποφάσεις.

Την ίδια στιγμή ο δήμαρχος Μαν. Λαδωμένος με δηλώσεις του στην «Π» αφού εκτιμά ότι τελικά το έργο δεν θα γίνει λόγω των αντιδράσεων του κεντρικού αρχαιολογικού συμβουλίου, ξεκαθαρίζει ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα πρέπει να είναι σεβαστή και δεσμευτική για όλους.

Ο ίδιος εκφράζει την απορία του γιατί ξεσηκώνεται τώρα ο κόσμος για το όλο θέμα το οποίο είναι γνωστό, εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα σε πολλούς. Σε κάθε περίπτωση ο δήμαρχος τονίζει ότι τελικά η επένδυση αυτή δεν θα προχωρήσει, διότι προσκρούει σε σημαντικά προβλήματα.

πηγη: http://www.patris.gr/articles/184540/118978